Oranjewoud Belvédère
Schitterende wandelroute over het eeuwenoude landgoed Oranjewoud. Je wandelt over statige beukenlanen, bezoekt Tjaarda’s bos met de uitzichttoren Belvedère, het museumpark en op het eind de romantische Overtuin.
Bij Oranjewoud denk ik altijd aan enorm oude en dikke beuken. Als kind bracht ik mijn zomervakanties door bij het Tjeukemeer en gingen we soms een dagje naar het doolhof in Oranjewoud. De eeuwenoude bomen maakten toen al enorme indruk op mij en nog steeds raak ik erdoor in vervoering. Spannend was de klim in de uitzichttoren Belvédère.
Oranjewoud en Nassau
Het doolhof is er niet meer, maar de vele koninklijke eiken en beuken nog steeds en zijn inmiddels nog veertig jaar ouder geworden. De aanblik roept weer dat kind in mij op.
Ontstaan Oranjewoud
Albertina Agnes kocht in 1676 landerijen en bospercelen voor haar landgoed dat ze Oranjewoud noemde. Zij was weduwe van de stadhouder van Friesland, Willem Frederik van Nassau. In het Oranjewoud, ook wel het ‘Het Friese Haagje’ genoemd, is de Koninklijke sfeer nog volop aanwezig.
Grafkelder familie Bienema
Midden in het bos, langs de wandelroute bevindt zich een klein heuveltje met bovenop een betonnen luik. Om het heuveltje ligt een cirkelvormige gracht. Het is de grafheuvel van de familie Bienema. In 1807 liet Epke Roos van Bienema een grafkelder bouwen op zijn landgoed Veenwijk. Epke Roos van Bienema stierf in 1810 en werd als eerste in de grafkelder bijgezet. In totaal vinden in deze grafheuvel 16 leden van de familie hun laatste rustplaats.
Deze grafkelder is een van de oudste particuliere grafkelders van Friesland. Op 28 september 2020 is in opdracht van Staatsbosbeheer een houten herdenkingsbrug toegevoegd. De vrouw van burgemeester Sybrand van Haersma Buma, één van de nazaten van de familie Bienema, verrichtte de opening.
Woutersberg met uitzichtpunt
Ik nader een heuvel met ‘alweer’ oude bomen. Het is het Woutersbergje. Samen met de imposante bomen op de top van het heuveltje kijk ik uit over de landerijen.
Ontstaan Woutersberg
In 1798 werd achter Huize Veenwijk een kunstmatige heuvel aangelegd, het Woutersberg, vernoemd naar notarisdochter Julia Jan Wouters. Het heuveltje ligt precies in de as van het huis. Huize Veenwijk is tegenwoordig bezit van de Julia Jan Wouters Stichting.
Tjaarda’s Bos en uitkijktoren Belvédère
In Tjaarda’s bos staat een enorme betonnen uitkijktoren, de Belvédère. Ik begin aan de flinke steile klim, 9 trappen van telkens 12 treden. Ik moet oppassen dat ik mijn hoofd niet stoot, want bij iedere trap is een betonnen dwarsbalk. Het uitzicht is schitterend, maar ik hou de laatste twee trappen voor gezien, ik durf niet verder.
Begin 20e euuw kocht hoteleigenaar Andreas Tjaarda het zuidelijk deel van het Bergbosch, inclusief de Berg van Brongergea met een houten uitkijktoren, die na 7 jaar intensief gebruik en vandalisme moest worden gesloopt. Tjaarda liet er in 1924 een achtkantige betonnen Belvedèretoren bouwen.
Klokkenstoel in verdwenen dorp Brongerga
Ik arriveer in het verdwenen dorp Brongerga. Het enige dat nog aan het dorp herinnert is een kerkhof met de klokkenstoel met een klok uit de 13e eeuw. Op het begraafplaatsje bevinden zich verder de grafkelders van de welgestelde families van Limburg Stirum en De Blocq van Scheltinga.
Museum Belvédère
Het museumgebouw, dat landschap en kunst met elkaar verbindt, is ontworpen door architect Eerde Schippers. Als een kijkdoos ligt het dwars over een lang recht kanaal. Museum Belvédère is een museum voor moderne kunst in de koninklijke omgeving van Oranjewoud.
Museumpark Landgoed Oranjewoud
Het lange rechte kanaal, de “Grand Canal” werd in de achttiende eeuw aangelegd door de tuinarchitect Daniël Marot. In het museumpark zijn zeven vakken beplant met hakhout. Telkens wordt een ander deel gekapt, waardoor plant en dier hier in de toekomst hun leefruimte behouden. Vroeger deed men dit zodat ze altijd de juiste hoeveelheid brandhout hadden. Door het besloten strubbenbos kronkelt een vlonderpad.
Landhuis Oranjewoud
Op de fundamenten van het lustslot dat Albertine Agnes van Nassau liet aanleggen, werd in 1829 het huidige witgepleisterde landhuis Oranjewoud gebouwd. Het landgoed is tegenwoordig in handen van de Stichting FB Oranjewoud.
Overtuin Oranjewoud
Tegenover het landhuis Oranjewoud ligt de schitterende Overtuin. Ik wandel de in landschapsstijl aangelegde tuin binnen, opnieuw diep onder de indruk van de vele eeuwenoude dikke beuken en slingerende waterpartijen. Ik slenter over kronkelpaadjes en houten bruggetjes. Achter in de Overtuin bevindt zich een romantisch prieeltje. Ik vraag me af welke koninklijke stelletjes hier allemaal hebben gezoend.
Het park is sinds 1953 eigendom van de gemeente Heerenveen en vrij toegankelijk voor publiek.
Zovele tientallen jaren later betovert Oranjewoud mij nog steeds. De prachtige landhuizen met hun schitterende parken en bossen met koninklijke lanen. Dit alles met de uitkijktoren bracht mij letterlijk in hogere sferen. Wat een dag, wat een wandeling!
Ik geef de wandelroute Oranjewoud-Belvédère:
PRAKTISCHE INFO |
Afstand 13 km Startpunt Hotel Tjaarda Koningin Julianaweg 98 8453 WH Oranjewoud Honden Aangelijnd toegestaan Begaanbaarheid Goed te lopen. Horeca Hotel Tjaarda Bron Mooiste routes Mijn waardering |
LINKS |
Friese Wouden |
ALLE FOTO’S