Weg van Schokland

Een educatieve wandelroute door het UNESCO Werelderfgoed Schokland, een voormalig eiland met een eeuwenoud verleden dat klaar is om ontdekt te worden.

Museum Schokland in Middelbuurt

Het is zondagochtend en nog rustig als we met de auto naar Middelbuurt rijden. Vanuit de verte is de houten zeewering en het kerkje van het idyllisch Schokland al te zien. Het is nog steeds een baken in de polder die ooit Zuiderzee was. 

Bomen als contouren

De vorm van het voormalig eiland zijn zichtbaar gemaakt met bomen. Dit zal op luchtfoto’s vast een prachtig beeld zijn. Maar ook tijdens het wandelen zorgt dit voor een speciaal gevoel. Wij realiseren ons heel goed dat het frisgroene gras in het midden vroeger vaak onder water stond en hoe kwetsbaar de bewoners waren.

Schokland, eiland op het droge
Aan het begin van de Middeleeuwen was Schokland onderdeel van een groot schiereiland. Kloosterlingen begonnen met ontginnen en daardoor klonk de bodem langzaam in. De zee kreeg meer invloed en rond 1450 ontstond een eiland in de Zuiderzee dat pas in 1806 de naam Schokland kreeg.
In de 19e eeuw was Schokland zo’n 4 km lang en op zijn breedste punt 500 m breed. De eilandbewoners woonden op de terpen Emmeloord, Middelbuurt en de Zuidert. Tot 1859 was het bewoond. In dat jaar verloren de inwoners de strijd tegen het water voorgoed. Koning Willem III besloot dat de 600 bewoners moesten vertrekken. Sinds de drooglegging van de Noordoostpolder in 1942 is Schokland een eiland op het droge. In 1995 werd Schokland het eerste UNESCO Werelderfgoed van Nederland.

We wandelen langs de bomenrij richting het zuidelijke deel. Informatieborden vertellen ons de lange en interessante geschiedenis van het eiland. Bovenop de terp Zuidert staat nog een vissershut.

Ruïnekerk van Ens

Op de zuidpunt staat de ruïne van de voormalige kerk met woning. Toen er in Middelbuurt een nieuwe kerk werd gebouwd, raakte de Ensenerkerk steeds meer in verval. Uiteindelijk werd in de 19e eeuw besloten om de kerk af te breken.
Naast de ruïnekerk ligt de fundering van waar ooit de vuurtoren heeft gestaan.

Schokkerdans
Het water tussen Middelbuurt en de Zuidert stond geregeld onder water. Om beide dorpen met elkaar te verbinden was een 35 cm brede loopplank gemaakt. Er was maar één manier om een tegenligger te passeren. Je pakte elkaar heel stevig vast en draaide in één keer om elkaar heen. Deze ‘dans’ werd de Schokkerdans genoemd.

Schokkerbos

Het Schokkerbos is bijna zeventig jaar oud en bestaat uit essen, eiken en naaldbomen die groeien op een bodem van veen en klei. Dit is vruchtbare grond voor varens, 75 soorten mossen en dertig zeldzame soorten paddenstoelen.

De gesteentetuin

In het Schokkerbos ligt de gesteentetuin, waar we door wandelen. Hier liggen zwerfkeien die in de ijstijd vanuit Scandinavië in ons land terecht zijn gekomen. In het bezoekerscentrum is een interessante expositie over de geschiedenis en de natuur van Schokland.

De haven van oud-Emmeloord

We komen aan bij het noordelijkste dorp van het eiland, Emmeloord, met als hoogtepunt de gerestaureerde haven. Het misthoornhuisje, de lichtwachterswoning en de vele palen herinneren ons aan de tijd van weleer. Twee grote havenlampen markeren de ingang van de haven. Het is nu een ‘haven op het droge’. Een bijzonder verschijnsel in het grasland. Vervang eens in gedachten het hoge gras door de golven en voel de geschiedenis. De zee is bijna tastbaar aanwezig.

We wandelen verder en komen langs het het oudste deel van het eiland. Hier zijn nog sporen van onze voorouders van wel 10.000 jaar geleden. Nog een klein stukje en we zijn terug bij de auto.

De route is grotendeels overgenomen van de gemarkeerde route van het Flevo-landschap. Zie voor meer informatie www.flevo-landschap.nl

Ondanks dat de route veel over het fietspad gaat, is het een ontzettend interessante wandeling. Er is nog veel van de geschiedenis te zien en de vele informatieborden brengen dit weer tot leven. Ik geef de route:

ALLE FOTO’S