Kortweg Oudeschans

Vesting Oudeschans

We hebben met mijn zoon afgesproken bij TOP Oudeschans. Na een lekkere bak koffie starten we met de korte wandelroute. Jaren geleden wandelde ik het Noaberpad, dat dwars door Oudeschans loopt. Toen was ik al onder de indruk van dit pittoreske Gronings pareltje. Oudeschans is niet te vergelijken met het toeristische Bourtange, waar ik Weg van Bourtange heb gewandeld.

Geschiedenis Oudeschans
Oudeschans is ontstaan rond de Bellingwolderzijl die in 1545 is aangelegd daar waar de Westerwoldse Aa in de Dollard stroomde. Hierdoor lag de Bellingwolderschans zeer strategisch en kon het de zijl en de doorgang over de zeedijk bewaken.

Graaf Willem Lodewijk van Nassau-Dillenburg kwam in 1593 met 150 schepen en 2200 man krijgsvolk aan land en legde in een paar dagen met schop en kruiwagen de vesting aan.Bellingwolderzijl werd vanaf dat moment Bellingwolderschans. De schans was nodig om de toegang naar de stad Groningen te blokkeren en zo de Spaanse bezetters te dwarsbomen. In 1628 werd de Nieuwe schans aangelegd en heette Bellingwolderschans voortaan Oudeschans.

Bastion

We laten het dorp rechts van ons en druk kletsend wandelen we naar één van de vier bastions (een uitspringend verdedigingswerk). De contouren van de oude wal zijn nog duidelijk zichtbaar. Tussen de bomen houdt een ijzeren musketier de wacht met daarnaast een bankje vanwaar je kunt genieten van het weidse uitzicht.

Buitenste vestingwal

We steken de weg weer over en lopen via een klaphekje verder over de buitenste vestingwal. Het pad is omringd met bomen die nu in allerlei herfsttinten kleuren. Iets verder kronkelt de oude Westerwoldsche Aa  langs de wal en zien we aan de rechterkant de binnenste vestingwal met daarachter de schattige oude huisjes. Soms hebben we het gevoel alsof we in de achtertuin van een bewoner wandelen. Zo mooi en lieflijk is het hier.

Gevarieerd landschap

Het landschap om ons heen is erg gevarieerd. Zo wandelen we onder de geel gekleurde eiken en wilgen, even later is het kaal om ons heen. Deze zo kenmerkende leegte voor de Oldambt is niet ‘lelijk’, de stilte is overweldigend. In de verte zien we een knalrode Jaguar Mark II het landschap opfleuren.

Rode ophaalbrug Oudeschans

Nog meer rood in het landschap, we zijn inmiddels aangekomen bij de rode ophaalbrug van Oudeschans. Het lijkt wel dezelfde kleur als die gebruikt is in de vesting Bourtange. We zien twee rode bruggen, de brug spiegelt in het gladde water. Tijdens oorlogen werd de poort gesloten en kon niemand Oudeschans in of uit.

Brink met oude bomen

We lopen het pittoreske Oudeschans binnen, dat lijkt uitgestorven, zo rustig is het. Zo nu en dan passeert ons een bewoonster die de hond uitlaat. Voordat we Oudeschans echt gaan bewonderen eten we ons broodje op de brink. Vroeger was dit een zeehaven, waar schepen veilig voor anker lagen. Dit is de plek waar het allemaal begon. De schepen hebben plaats gemaakt voor bomen. 

Garnizoenskerk

Vanaf ons bankje kijken we uit op de Oldambtsterboerderij ‘Aalandsheem en de garnizoenskerk. De garnizoenskerk lijkt op een boerderij waartegen een kerk is aangebouwd. Het is echter andersom. Het is gebouwd in 1626 en deed aanvankelijk dienst voor de militairen. De kerk en de in 1772 aangebouwde pastorie bevinden zich, heel bijzonder, samen onder een dak. De kerk was vandaag helaas gesloten, maar is zeker een bezoek waard.

Begraafplaats Dodenbastion

Via een leuk steegje, de 1^e Kwartierstaat, lopen we naar de begraafplaats Dodenbastion. Al sinds het begin van de vesting ligt de begraafplaats op één van de vier bastions. De hoger gelegen plek is volledig gerestaureerd en biedt een weidse blik over de weilanden. Dat een begraafplaats werd aangelegd op een bastion heeft alles te maken met het feit, dat de vesting lag in een moerassig gebied.

De Oude Smidse

We laten de vestingwal even voor wat het is en gaan het dorp weer in. De oude smidse uit 1607 is er nog steeds. Waarschijnlijk is de linde die voor het huis staat van hetzelfde jaar. Links staat nog een oude put. Via smalle straatjes maken we een korte tour door Oudeschans om vervolgens weer verder te gaan over de binnenste vestingwal. Eerst moeten we een oud kanon passeren.

Boomgaard Kruydenbastion

Het Kruydenbastion was de opslagplaats van het ‘kruyd’. Het is nu in  gebruik als boomgaard met oude fruitrassen en een heerlijke plek voor een picknick. We kijken uit op de met rode dakpannen bedekte huizen. De bastions van Oudeschans zijn niet geheel meer intact, maar datgene wat er nog ligt aan vestingwallen is oorspronkelijk en authentiek gebleven.

Vestingmuseum Oudeschans

We sluiten de dag af met een bezoek aan het vestingmuseum Oudeschans dat net haar deuren heeft geopend. Hier hoor en zie je nog meer over de boeiende geschiedenis van Oudeschans en de rol in de 80-jarige oorlog met Spanje. Wij kregen een goed beeld van hoe men in de 17^e en 18^e eeuw in de vesting leefde en werkte. Bij de entree zit een heerlijk kop koffie/thee met een fudge inbegrepen.

Laatste stukje schans

Nog een klein stukje schans en een oud kanon voordat we weer terug zijn bij de parkeerplaats. We nemen afscheid van mijn zoon en ‘mien Grunnegerland’ en rijden terug naar het mooie Overijssel. Ben jij, net als ik, nieuwsgierig geworden naar de geschiedenis van Oudeschans? Meer info vind je op de site van vesting Oudeschans.

Oudeschans is niet groot, maar Kortweg Oudeschans is een fraaie wandelroute in een lieflijke en rustige omgeving een prachtig pittoreske vesting. Het is hier veel rustiger dan bij zijn grote broer Bourtange. Je proeft de sfeer van een rijk verleden en het is een bezoek meer dan waard. Je vindt er rust, ruimte, natuur en een boeiende geschiedenis.

Alle foto’s

Horeca
De Javaan Oudeschans
Voorstraat 21
9696 XG Oudeschans

Begaanbaarheid paden
De route gaat over verharde en onverharde paden, die nat en/of modderig kunnen zijn.

Bankjes onderweg
Er zijn voldoende bankjes op deze wandelroute. Zie verder de Alle Bankjes App.

Accommodatie in de omgeving
– Hotels en B&B’s
– Campings 
– Natuurhuisje