Weg van Leens

Borg Verhildersum • Weidsheid • Talloze vaarten • Wierdekerkhof

Deze wandelroute laat je kennismaken met het Hogeland rondom Leens. Ontdek akkerland met karakteristieke wierdendorpen, verbonden door talloze vaarten, kerkpaden en trekwegen.

Huis Verhildersum

Een prachtige laan met eeuwenoude bomen brengt mij naar de parkeerplaats bij borg Verhildersum. De laan en de borg hebben niets van hun grandeur verloren. Ooit waren in Groningen wel 200 borgen. Slechts 17 zijn er bewaard gebleven, waarvan een aantal ingericht als museum. Borg Verhildersum is er één van. Nog voor 1400 werd het gebouwd als steenhuis, een vluchttoren voor de hoofdelingen.

Duiventil

Op het einde van de gracht, aan de rand van het bos, sta ik oog in oog met een bijzondere witte duiventil. Het houden van duiven was vroeger alleen voorbehouden aan de rijke adel, kloosters of kerken.

Op zoek naar nieuwe wandelschoenen? Kijk bij Decathlon >

Boomgaard

Als ik het bos uitloop, wandel ik verder langs een schitterende oude boomgaard met oude unieke Groningse fruitrassen.

Arbeidershuisje borg Verhildersum

Aan de andere kant van de Hoornse Vaart staat een authentiek arbeidershuisje, nu, net als de monumentale boerderij, onderdeel van het museum Verhildersum. De boerderijen op het Hogeland werden steeds groter en daarom waren er knechten en dienstmeiden in dienst. Sommigen hadden zelf een eigen huisje op het terrein, zoals dit kleine arbeidershuisje.

Weg van Leens Arbeidershuis Museum Verhildersum

Mien Grunnegerlaand
Ede Staal

De Swalve

Bij de schitterende monumentale boerderij vervolg ik mijn route over een fietspad langs de brede kronkelende Hoornse Vaart. In de 19^e eeuw werd dit kanaal gegraven ter vervanging van de oude rivier de Swalve. De omgeving is weids.

Gehuchten ’t Stort en Douwen

Halverwege de Hoornse Vaart ligt het buurtschap ’t Stort. Het dorp dankt zijn naam aan de stort van de uitgegraven grond van het nabijgelegen weiland. Van de 7 arbeidershuisjes zijn 5 verbouwd tot riante woningen. Tegenwoordig is het op ’t Stort prima wonen, maar vroeger werden de bewoners gemeden als de pest. Het gehucht Douwen is zelfs nog kleiner. Drie boerderijen, meer is Douwen niet.

Haven Leenstertillen

En dan is het ‘tied vuur stoede en een kop kovvie’. Ik neem mijn lunchpauze op een bankje aan het Hunsingokanaal. Vroeger was dit een trekvaart. Trekschuiten werden voortgetrokken door een scheepsjager en zijn paard. Nu liggen er een aantal kleine plezierbootjes. Ik verlaat de bewoonde wereld en ga weer de weidsheid in.

Wierdekerkhof Olle Weem

Midden in de akkers, ligt een kleine wierde, omringd door bomen. Bovenop de heuvel liggen twaalf oude zerken. Dat is alles wat nog rest van Vliedorp, een dorpje met 13 huizen, een kerk en een pastorie. Het Groninger Landschap koestert dit markante plekje. Heel bijzonder. De tekst op de graven is niet meer leesbaar.

Groningse vaarten

En dan de zoveelste vaart vandaag. Nu komt de eer toe aan de Houwerzijlstervaart. Bij een vaart denk ik aan een lang recht kanaal, maar dat is op het Hogeland niet het geval. Hier slingert het water zich een weg door het weidse landschap.

Niekerkerpad

Vlakbij Houwerzijl pak ik een smal fietspad dat door, enerzijds weiland en anderzijds een maisveld gaat. De spits van het kerkje van Niekerk steekt net boven de boomtoppen uit. Op het Hogeland zijn nog veel van dit soort dorpen met zijn authentieke huisjes.

Hunsingokanaal

Net voor Ulrum steek ik een pad in langs het Hunsingokanaal. Nu een onverhard pad en ik volg bijna twee kilometer lang het water. Misschien wel het mooiste stukje van de route. Het weidse uitzicht en de stilte is overweldigend. De stilte wordt even onderbroken als luid loeiend wordt begroet door een grote kudde nieuwsgierige koeien. Tja, wat wil een mens nog meer.

Bos Leenstertillen

De wandelroute is een soort achtje en ik kom dan weer uit bij Leenstertillen. Nu ga ik echter het bosje in en dat is misschien wel de grootste verrassing van vandaag. Het is maar een klein bosje of houtwal, maar ondanks zijn grootte is de begroeiing groots en ruig. Langs het smalle pad groeien veel bramenstruiken en brandnetels.

Leens

In Leens staat een grote kerk. Het is trouwens nog een groot dorp met een aantal bekende supermarkten. Ik wandel verder door een steeg met de naam Jufferpad. Waarschijnlijk liepen hier vroeger de juffers in lange stijlvolle jurken over het.

Geschiedenis Leens
Leens ligt op een langgerekte kwelderwal. De regio werd eeuwen ingedijkt. Dit had als gevolg dat het getijdesysteem van het gebied veranderde. Het water stroomde beukte tegen de zeedijken. De toenmalige dijken waren lager dan de zeedijken van tegenwoordig en het ging daardoor soms flink mis. Tijdens de Kerstvloed uit 1717 verdronken grote aantallen mensen en dieren.

Tuinen borg Verhildersum

Ik sluit de wandelroute af met een rondje door de prachtige beeldentuin van het landgoed Verhildersum. Rozen bloeien nog uitbundig en de hagen worden weer strak gesnoeid door de tuinmannen.

Weg van Leens Beeldentuin Borg Verhildersum

Vroeger vond ik het Hogeland saai en niet een gebied om te wandelen. Maar daar kom ik van terug. Weg van Leens bevestigt ook dat de omgeving rijk is aan historie en fraai natuurschoon. Maar vooral de rust is overweldigend.