Tekenbeten tijdens het wandelen
Het is heerlijk weer en de korte broek kan weer aan. Maar is dat wel zo verstandig met de vele teken? Ik ben erg gevoelig voor tekenbeten. Na de zoveelste tekenbeet na het wandelen ga ik eens op onderzoek uit en probeer ik antwoorden te krijgen op de volgende vragen:
Wat is een teek?
Wat is nu eigenlijk een teek? Een teek is een heel klein zwartbruin spinachtig parasiet. Hij kan zich vastzetten op de huid van dieren en mensen om bloed te zuigen. De meeste tekenbeten zijn onschuldig en pijnloos, maar wanneer een teek besmet is met een virus of bacterie, kun je er ziek van worden.
Waar komen teken voor?
Ik dacht zelf altijd dat teken voorkomen in bos en hoog gras. Maar je kunt ze ook tegenkomen in heidegebieden, parken, duinen, weilanden en zelfs in je tuin. Ze vertoeven graag in hoog gras, bomen en tussen dode bladeren.
Tijdens het schrijven van dit artikel, kwam Wageningen University Research met nieuwe inzichten. Het blijkt dat teken ook voorkomen in kort gemaaid gras, gras tussen de tegels en in borders.
Wat doet een teek?
Teken leven van bloed. Het bijt zich vast in jouw huid en zuigt zich vervolgens vol bloed. De meeste tekenbeten zijn onschuldig, maar je kunt ziek worden. Een teek kan besmet zijn met de lymebacterie en door een beet de ziekte van Lyme overbrengen. Het is daarom belangrijk een teek zo snel mogelijk te verwijderen.
Hoe voorkom ik een tekenbeet?
Maar hoe voorkom ik nu een tekenbeet? Is het verstandig om met een korte broek aan te gaan wandelen? Het antwoord is nee. Het volgende wordt aangeraden:
- Blijf zoveel mogelijk op de wandelpaden en vermijd dichte begroeiing.
- Draag dichte schoenen, lange mouwen en een lange broek. Stop de broekspijpen eventueel in je sokken.
- Draag lichte kleding, hierop zijn de teken beter te zien.
- Draag eventueel tekenwerende (geïmpregneerde) kleding. Deze kleding is bewerkt met een anti insectenbehandeling.
Maar, als je toch graag in korte broek en een T-shirt met korte mouw wilt wandelen, smeer dan de onbedekte huid in met een middel dat DEET bevat.
Waar en hoe moet ik controleren op een tekenbeet?
Na elke wandeling controleerde ik mijn lichaam op teken. Maar nu blijkt dat dat niet voldoende is. Naast het controleren van je gehele lichaam moet je ook je kleding op teken controleren. Teken bijten bij kinderen vaak op andere plekken dan bij volwassenen. Bij volwassen is de meest voorkomende bijtplaats de benen (55%) en bij kinderen de hoofd en nek (32%). Het blijft echter belangrijk om het hele lichaam op teken te controleren. Volgens RIVM verblijven teken graag in vochtige plekken. Vergeet dus niet je liezen, knieholtes, oksels, bilspleet en de haargrens in de nek. RIVM heeft tips hoe je een teken makkelijker op het lichaam vindt.
- Gebruik zo nodig een vergrootglas en een spiegel voor plekken die je zelf moeilijk kunt zien.
- Vraag iemand om de achterkant van je lichaam te controleren. Denk hierbij aan je rug, je nek.
Wil je meer lezen over het onderzoek waar teken bijten? Ga dan naar: RIVM.nl
Hoe ziet een tekenbeet eruit?
Een teek is ontzettend klein, slechts 1 tot 3 millimeter. Je ziet ze hierdoor makkelijk over het hoofd. Een tekenbeet voel je niet. Wel kan het wat jeuk veroorzaken. Op mijn blanke huid vallen de kleine achtpotige monsters gemakkelijk op.
- Een teek die net heeft gebeten lijkt op een zwart puntje op de huid.
- Een teek dat bloed heeft opgezogen zwelt na een paar dagen op tot een bruin of grijs bolletje ter grootte van een erwt.
Hoe verwijder ik een teek?
Als je een teek ziet, haal hem dan snel weg. Hoe langer de teek in de huid zit, is de kans groter dat hij ziekteverwekkers overdraagt. Je verwijdert de teek het beste met een hulpmiddel. Zo krijg je makkelijker grip op de teek en hoef je de teek niet aan te raken. Hierdoor blijft de wond schoon en krijg je geen ziektekiemen aan je vingers.
Niet doen!
Irriteer een teek niet met een doekje met alcohol, olie, vet, afwasmiddel of een ander middel. Je vergroot hiermee juist de kans op besmetting! Een teek moet zo snel en efficiënt mogelijk verwijderd worden.
Wanneer moet ik naar de huisarts?
Ik ga altijd naar de huisarts als het mij zelf niet lukt om de teek te verwijderen. Maar er zijn nog meer redenen om naar de huisarts te gaan:
- Een verkleuring van de huid op de plek van de tekenbeet, die groter wordt. Deze kan tot drie maanden na een tekenbeet verschijnen.
- Koorts en eventueel spier- en gewrichtspijn, in de eerste weken na een tekenbeet.
- Soms kunnen gewrichtsklachten, huidklachten, zenuwklachten of hartklachten ontstaan. Dat kan gebeuren als de vroege klachten van de ziekte van Lyme niet behandeld zijn met antibiotica. Maar het is soms ook een eerste uiting van de ziekte.
Zowel de vroege als de latere stadia zijn te behandelen met antibiotica, maar in een later stadium kan al wel schade zijn ontstaan door de ontsteking.
RIVM-app tekenbeet
Het RIVM heeft de app ‘Tekenbeet’ gemaakt. Deze app is gratis te downloaden in de Google Play Store (Android) en in Itunes (voor iPhone). Met deze app kun je (ook buiten, zonder internetverbinding!) opzoeken hoe een teek eruit zien en wat je moet doen om een teek goed en snel te verwijderen. Op de app staat zelfs een video over het verwijderen van een teek met een pincet.
Conclusie
Hoe verleidelijk het ook is om luchtig gekleed te gaan, het is verstandiger om een lange broek en lange mouwen te dragen. Alleen zo voorkom je tekenbeten bij het wandelen. Wil je toch met warm weer in een korte broek en/of korte mouwen wandelen? Controleer dan regelmatig tijdens en na de wandeling op teken. En raadpleeg bij twijfel over een tekenbeet de huisarts.
Ik heb de volgende websites geraadpleegd:
Veel wandelplezier!