Menu Sluiten

Elfstedenpad etappe 00: proloog, stadswandeling Leeuwarden

Oude binnenstad • Blokhuispoort • St. Antonygasthuis • Riviertje Potmaarge

Etappe 00 (proloog)

Etappe 00, de proloog van Het Elfstedenpad is een stadswandeling door de Friese hoofdstad Leeuwarden, bedoeld om alvast in de sfeer te komen en eventueel om de belangrijkste Friese musea te bezoeken. Deze wandelroute leidt je kriskras door het oude stadscentrum en een paar buitenwijken.

Elfstedenpad
Streekpad Elfstedenpad (SP19) volgt zoveel mogelijk het parcours van de beroemde schaatstocht. Van de Elfstedentocht, ook wel de tocht der tochten genoemd, is een wandelversie gemaakt. Het is een tocht van maar liefst 283 km, waarbij je wandelt door het Friese landschap en natuurlijk doe je alle elf Friese steden aan. De route is verdeeld in 15 fantastisch dagwandelingen.

Historisch Hofstad Leeuwarden

Al wandelend door de Friese hoofdstad merken wij dat sommige straatjes omhooglopen. Dit komt omdat Leeuwarden in 1435 is ontstaan door een samenvoeging van drie terpen.

Fries museum

Deze dagtocht gaat onder andere langs het Fries museum en er is een interessante expositie over de Vetes en het leven van de middeleeuwse Friezen, dat wij toch een kijkje nemen. En dat was niet voor niets, want het was zeer interessant en we hebben weer ontzettend veel geleerd. Nu blijkt dat ik, geboren en getogen Groninger, afstam van de Friezen. Het ‘vrije Friesland’ besloeg namelijk heel Friesland, Groningen en Oost-Friesland. Voor meer informatie over de openingstijden en actuele exposities in het Fries museum, ga dan naar de site van het Fries Museum.

De Oldehove

De Oldehove mag natuurlijk niet ontbreken tijdens een stadswandeling door Leeuwarden. Kun jij je voorstellen dat deze scheve toren ooit het statussymbool van de Friese hoofdstad moest worden? Maar direct na de bouw in 1529 zakte de toren al weg in de ondergrond. Desondanks ging de bouw door en nu hangt de toren 1,99 meter uit het lood en is daarmee zelfs schever dan de toren van Pisa. De toren is van april tot oktober geopend. Voor meer informatie: oldehove.eu

De Oldehove Elfstedenpad proloog stadswandeling Leeuwarden

De Prinsentuin

De Prinsentuin was in de 17e eeuw het ‘Lusthof der Friese Nassau’s’, maar is nu een heerlijk wandelpark. Het water links was vroeger de finishplaats van de Elfstedentocht. In de zomer ligt het grasveld vol met studenten en liggen er boten aangemeerd aan de kade.

De Prinsentuin Elfstedenpad proloog stadswandeling Leeuwarden

Culturele hoofdstad Leeuwarden

In de Kerkstraat staan nog een aantal mooie historische panden. Er staan zelfs twee paleizen: het stadhouderlijk hof en het Princessehof. Het is ook niet zo vreemd dat Leeuwarden in 2018 werd uitgeroepen tot culturele hoofdstad van Europa.

St. Antonygasthuis

Een eindje verder worden we verrast door het gasthuiscomplex St. Antonygasthuis.. Het complex bestaat uit een oud gasthuis en een nieuw. In de mooie tuin staan twee prieeltjes. De vier adellijke families Burmania, Minnema, Auckama en Wiarda schonken geld voor de bouw ervan. De rijkeren woonden in de kopvilla’s en de minder bedeelden in de vleugels.

St. Antonygasthuis Elfstedenpad proloog stadswandeling Leeuwarden

De Grote- of Jacobijnerkerk

Verderop in de binnenstad staat nog een pareltje, het is de Jacobijnerkerk. Deze kerk was ooit een kapel van de Jacobijner monniken en sinds 1588 is dit de laatste rustplaats van de Friese Nassau’s. Naast Leeuwarden hebben alleen Delft en Breda een koninklijke grafkelder.

Kanselarij

En dan staan we voor een van de mooiste gebouwen van Leeuwarden, De Kanselarij. Het imposante gebouw met de geel-blauwe luiken is het voormalige rechtszetel van het Hof van Friesland. Daarna is het van alles geweest: van hospitaal, kazerne tot provinciale bibliotheek.

De Waag

Nog een mooi historisch pand in Leeuwarden is de Waag, een prachtig gebouw uit 1595. Lange tijd was dit het centrum van de boter- en kaashandel. Nu is het een gezellig restaurant midden in het centrum aan een van de stadsgrachten.

De Waag Elfstedenpad proloog stadswandeling Leeuwarden

Blokhuispoort

Een ander bijzonder gebouw is de Blokhuispoort. Dit was tot 2007 een huis van bewaring, maar nu herbergt het allerlei leuke kleine winkeltjes en ateliers. Ook bevindt zich in een van de vleugels de Alibi Hostel, waar je kunt overnachten in een oude cel. Een leuke manier om te ontdekken hoe het is om in een gevangenis te slapen. Maar naast dit alles zijn er vaste exposities die vertellen over de geschiedenis van de Blokhuispoort. Het is al een museum op zich. Een echte aanrader.

Blokhuispoort Elfstedenpad proloog stadswandeling Leeuwarden

Waterloop De Potmarge

We verlaten het drukke centrum  en wandelen even later over de Potmargepaad, een lang pad langs De Potmarge, een middeleeuwse waterloop die afwaterde op de Middelzee. Langs het pad staan vele jonge en oude knotwilgen. Dit is toch een verrassend stukje Leeuwarden. Lang geleden stonden hier lusthoven en buitenplaatsen van de rijken. Nu is het een tuinbouwgebied. Ook liggen hier meerdere woonboten.

Potmarge Elfstedenpad proloog stadswandeling Leeuwarden

Terpdorp Huizum

En dan worden we verrast door het terpdorp Huizum. Het voormalig dorp is nu een woonwijk in Leeuwarden. We wandelen eerst langs de 11e-eeuwse dorpskerk dat het oudste monument van de stad is. Je hebt hier helemaal niet het idee dat je in een provinciehoofdstad bent, want hier is de rust nog bewaard gebleven. In de oude wijk Huizum-Dorp staan nog een aantal authentieke arbeidershuisjes. We blijven het Potmaargepad volgen tot we bijna bij het eindpunt, het station zijn.

Terpdorp Huizum Elfstedenpad proloog Leeuwarden

GPX route bestand Elfstedenpad

Het Elfstedenpad wordt gemarkeerd met geel-rode stikkers, maar wij misten er wel een paar. Bovendien week het GPX-bestand van deze etappe, wat ik van Wandelnet had gedownload soms af van de officiële wandelroute. Zo kwamen wij iet langs het Natuurmuseum Fryslân en de Grote Kerk. Erg jammer. De GPX die je hier kunt downloaden klopt wel.

Wandelgids streekpad 19 – Elfstedenpad

Wil je alvast voor- of nagenieten van Het Elfstedenpad? Dat kan met deze mooie gids. Het staat boordevol foto’s en achtergrondinformatie. Maar ook: routebeschrijvingen en duidelijke kaarten.

BESTEL GIDS BIJ GO ->

Af en toe ontkom je niet aan een drukke weg, maar deze proloog van het Elfstedenpad, de stadswandeling Leeuwarden, is een mooie combinatie van het oude stadscentrum met het riviertje Potmarge in een buitenwijk. Wij hebben trouwens genoten van de oude gevangenis en het oude terpdorp Huizum. We geven deze route:


Elfstedenpad etappe 00: proloog, stadswandeling Leeuwarden
PRAKTISCHE INFO
Afstand
12 km

Startpunt
Station Leeuwarden

Honden
Aangelijnd toegestaan

Toegankelijkheid
Draag goede waterdichte schoenen.

Bron
Elfstedenpad

Mijn waardering

ALLE FOTO’S

DEEL DIT BLOG