Achillespeesontsteking: oorzaak, symptomen en behandeling
Inleiding
De achillespees is de sterkste en grootste pees van het menselijk lichaam en verbindt de kuitspieren met het hielbeen. Ondanks zijn kracht is hij kwetsbaar voor blessures, vooral bij activiteiten zoals rennen, springen en plotseling accelereren of vertragen. Dit artikel onderzoekt de veelvoorkomende oorzaken van achillespeesontsteking, behandelmethoden en revalidatieoefeningen die het herstel bevorderen.
Mijn achillespeesontsteking
Tijdens het wandelen kreeg ik steeds vaker pijn aan mijn achillespees. “Getver, niet ook dat nog” dacht ik. Ik had de afstanden van mijn wandelroutes al aangepast vanwege mijn artrosevoeten. Ik was samen met mijn partner drie dagen in Delft geweest en had de leuke wandelgids ‘Wandelen buiten de binnenstad van Delft’ ontvangen. Het weer was prachtig, dus ja, dan wil ik wandelen. Ondanks de opbouw kreeg ik op de derde dag steeds meer pijn.
Na het weekend Delft nam ik gedwongen rust, want ik wist eigenlijk al dat het een achillespeesontsteking zou zijn. Direct een afspraak gemaakt bij een fysiotherapeut en inderdaad, een fikse achillespeesontsteking. Het was inmiddels al zo erg, dat ik pijn voelde tijdens 15 km fietsen en 2,5 km wandelen. Goed mis dus.
Achillespeesontsteking
Wat is nu eigenlijk een achillespeesontsteking? Een ontstoken achillespees, ook wel achillespeestendinitis of achillespeesontsteking genoemd, is een aandoening waarbij de achillespees, de grote pees die de kuitspieren aan de hiel verbindt, geïrriteerd of ontstoken raakt. Dit kan leiden tot pijn, zwelling en bewegingsbeperking. Bij mij begon het met pijn in de pees en dat is net boven de hiel. Er zat zelfs een bobbel op en dat betekent dat de pees is ontstoken.
Oorzaken van achillespeesontsteking
De belangrijkste oorzaak van achillespeesontsteking is overbelasting en het dragen van slechte schoenen. Bij mij was het een combinatie van overbelasting en instabiliteit van de linker enkel. Een ontstoken achillespees kan door verschillende factoren worden veroorzaakt, zoals:
- Overbelasting: Dit is de meest voorkomende oorzaak. Het kan optreden door overmatig hardlopen, springen of andere activiteiten die stress op de pees leggen.
- Onjuiste techniek: Foutieve houding of verkeerde schoenen kunnen de achillespees extra belasten.
- Veroudering: Naarmate mensen ouder worden, wordt de pees minder elastisch, wat leidt tot een hoger risico op ontsteking.
- Andere factoren: Ook kan een plotselinge toename in trainingsintensiteit, obesitas, of bepaalde medische aandoeningen (zoals reumatoïde artritis) bijdragen aan achillespeesontsteking.
- Instabiliteit van de enkels: Instabiliteit kan ook een oorzaak zijn van een achillespeesontsteking.
Bij mij was één van de oorzaken instabiliteit van de enkels. Ik moest voet voor voet zetten en schrok van de disbalans. Maar door te oefenen is dit enorm hersteld.
Symptomen van achillespeesontsteking
Bij mij begon de achillespeesontsteking met stijfheid, dat overging in pijn. Later kwam de zwelling als een dikke bobbel op de pees. Kort samengevat zijn dit de symptomen van een ontstoken achillespees:
- Pijn: Meestal gelokaliseerd aan de achterkant van de enkel, vlak boven de hiel.
- Zwelling: Het gebied rond de achillespees kan gezwollen zijn.
- Stijfheid: Vooral ’s ochtends of na een periode van inactiviteit.
- Beperkte mobiliteit: Moeite met lopen of bewegen, vooral bij het opstaan op de tenen.
Duur van achillespeesontsteking
De hersteltijd voor een ontstoken achillespees varieert afhankelijk van de ernst van de aandoening, de toegepaste behandeling, en de algehele gezondheid van de patiënt. In milde gevallen kan herstel enkele weken duren, terwijl ernstige gevallen maanden kunnen vergen.
Ik heb mij gehouden aan de adviezen van de fysiotherapeut. Hield gedwongen rust, deed andere beweging (fietsen in mijn geval) en deed braaf de oefeningen. Mede daardoor heeft het bij mij ongeveer acht weken geduurd voordat ik weer 10 km kon en mocht wandelen.
Behandeling van achillespeesontsteking
De behandeling voor een ontstoken achillespees richt zich op het verminderen van pijn en ontsteking, evenals het bevorderen van genezing. Ik heb hulp gezocht bij een fysiotherapeut. Misschien heb jij dat niet nodig. Hier zijn enkele veelvoorkomende behandelingen:
- Rust en ijs: Het vermijden van activiteiten die de pees belasten en het gebruik van ijs om zwelling te verminderen. Ga bijvoorbeeld zwemmen om toch in conditie te blijven.
- Compressie en elevatie: Het gebruik van compressieverbanden en het verhogen van het been kunnen helpen bij het verminderen van zwelling.
- Ontstekingsremmende medicijnen: Geneesmiddelen zoals ibuprofen of naproxen kunnen pijn en ontsteking verminderen.
- Fysiotherapie: Doe rek en strekoefeningen om de flexibiliteit en kracht te verbeteren. Vooral de kuitspieren (de korte en de lange). Ook spierversterkende oefeningen.
- Schoeisel en orthopedische inlegzolen: Correct schoeisel en inlegzolen kunnen de belasting van de achillespees verminderen.
- In ernstige gevallen: Als de conservatieve behandelingen niet werken, kan een operatie nodig zijn om de pees te repareren of te versterken.
Behandeling van achillespeesklachten is vaak langdurig, aangezien de pijn en stijfheid erg hardnekkig kunnen zijn. Wees voorzichtig met te snel weer belasten, anders kunnen de klachten snel weer terugkomen.
Oefeningen
Doordat de achillespees in verbinding staat met de kuitspieren zijn oefeningen voor de kuitspieren belangrijk. Mijn oefeningen waren gericht op de achilles- en de kuitspieren. Daarnaast kreeg ik een balansoefening mee om de stabiliteit van mijn enkels te vergroten. Hier zijn enkele oefeningen die vaak worden aanbevolen voor mensen met een ontstoken achillespees:
- Kuitrekken: Sta met je handen tegen een muur, een voet naar voren en de andere naar achteren. Buig de voorste knie terwijl je de achterste voet plat op de grond houdt om de kuit te rekken.
- Excentrische hielverlagingen: Sta op een trap met de bal van je voeten op de rand. Laat langzaam je hielen zakken en kom vervolgens terug naar de uitgangspositie.
- Tenenlopen: Loop een korte afstand op de toppen van je tenen om de achillespees te versterken.
- Kuitversterkingsoefeningen: Gebruik gewichten of weerstandsbanden om de kuitspieren te versterken.
Conclusie
Een ontstoken achillespees kan pijnlijk en beperkend zijn, maar met de juiste behandeling en zorg kunnen de meeste mensen volledig herstellen. Neem symptomen serieus en als je klachten hebt, raadpleeg dan een arts of fysiotherapeut voor een persoonlijk behandelplan.